گل، ماری‌جوانا، حشیش و علف همگی گیاهان روان‌گردانی هستند که از گیاه شاهدانه استخراج می‌شوند. استعمال این ماده مخدر به صورت سیگارهای دست پیچ صورت می‌گیرد و به شدت در میان جوانان رایج است. مشکل اصلی ناآگاهی مردم و جوانان است آن‌ها تصور می‌کنند که محرک گل، اعتیادآور نیست و به راحتی می‌توانند روی مصرف آن کنترل داشته باشند.

گل ماده مخدری است که از اصلاح ژنتیکی ماری‌جوانا و ترکیب نوع نر و ماده آن به دست می‌آید و هفت برابر بیشتر از ماری‌جوانا سنتی مخدر دارد. گل دو جنسیتی است، یعنی اعتیاد زودهنگام ایجاد می‌کند و تخریب بالایی دارد، ترک این ماده نیز بسیار سخت است. باید بدانیم ماده اعتیادآور «گل» ماده مخدر تازه‌ای نیست و همان ماری‌جوانا است که دراوایل قرن بیستم در بیشتر کشورهای اروپایی و آمریکایی به عنوان یک داروی طبی مورد مصرف قرار گرفت و درحال‌حاضر استفاده از آن به جز موارد غیرپزشکی، غیرقانونی است.

نشانه‌ها و علائم اعتیاد به مخدر گل

گل یا همان ماری‌جوانا یکی از خطرناک‌ترین مخدرهایی است که بیشتر مصرف‌کنندگان آن جوانان هستند. مخدر گل ضربان قلب را بالا می‌برد، احساس بی‌قراری در فرد ایجاد می‌کند و باعث توهم می‌شود. شاید در باور عمومی به اشتباه مخدر گل کم‌خطرتر از حشیش و ماری‌جوانا معرفی شده باشد، اما چنین نیست. تأثیر مخدر گل روی مغز تا حدی است که در صورت مصرف نکردن، فرد دچار اضطراب شدید، تپش قلب و بی‌قراری می‌شود.

استفاده طولانی مدت از گل می‌تواند به اعتیاد منجر می‌شود. یک فرد معتاد به مواد مخدر مجبور به استفاده مجدد از دارو می‌شود، با وجود اثرات مضر آشکار بر عملکردهای اجتماعی در زمینه فعالیت‌های خانوادگی، مدرسه و دانشگاه، کار و فعالیت‌های تفریحی، گل نیز معمولاً به عنوان یک داروی مخدر پر مصرف شناخته شده است. همچنین با مصرف گل، افراد بعد از این مرحله کم‌کم به سمت سایر داروها مانند هروئین، کوکائین یا سایر مت‌آمفتامین‌ها کشیده می‌شوند.

علاوه بر این، زمانی که سوءمصرف‌کنندگان این ماده مخدر در طولانی مدت سعی در متوقف کردن دارو دارند، اغلب با تعدادی از علائم ناخوشایند روبه‌رو می‌شوند و با درد و رنجی همراه است که باعث می‌شود، ترک این ماده مشکل باشد و تمایل به متوقف کردن این علائم سخت شود؛ بنابراین چاره‌ای نمی‌یابند جز، رفتن دوباره به سمت گل، این علائم تحریک‌برانگیز، که ترک کردن را مشکل می‌کنند.

نشانه های مصرف گل

آسیب‌شناسان اجتماعی تاکید دارند که علامت فیزیکی مصرف «گل» شامل خشکی دهان، گیجی، عدم تمرکز، تغییر مدل صحبت کردن و کندتر شدن نحوه کلامی است و علامت‌های رفتاری مصرف «گل» نیز شامل خشم، پرخاشگری و آستانه تحمل پایین است؛ مصرف‌کنندگان «گل» افسرده و منزوی می‌شوند.

همچنین مصرف «گل» که طولانی می‌شود، روی حافظه و تمرکز خیلی تأثیر می‌گذارد. در حالت‌های مصرف بالای «گل» نیز علائم توهم و هذیان پیش می‌آید که شامل توهم دیداری و شنوایی است. مصرف «گل» در نوجوانان و جوانان موجب شادی مفرط و خنده بی‌مورد می‌شود و والدین می‌توانند متوجه شوند که فرزندشان مانند قبل نیست. در بسیاری مواقع علامت فیزیکی مصرف «گل»، قرمز شدن چشم است.

افراد پس از مصرف «گل»، دست به کارهای پرخطر می‌زنند و مثلاً رانندگی پرخطر انجام می‌دهند. مصرف «گل» در دانش‌آموزان و دانشجویان به ندرت افت تحصیلی ایجاد می‌کند. مصرف «گل» روی عملکردهای شغلی تأثیر می‌گذارد مثلاً باعث می‌شود تا فرد هر روز سر کار نرود و غیبت کند و بی‌حوصله باشد.

ممکن است برخی تغییرات رفتاری بر اثر مصرف «گل» نباشد اما اگر والدین می‌بینند که در رفتار فرزندان تغییرات کوچکی رخ داده باید با آنان گفت‌وگو کنند و اگر مشکلی وجود دارد برای رفع آن با فرزند خود همراهی کنند و اگر از مشکلات کودک سردر نمی‌آورند از متخصصان مربوطه کمک بگیرند.

باور نادرستی وجود دارد مبنی بر اینکه «گل» اعتیادآور نیست درحالی که «گل» اتفاقاً اعتیادآور است و از مواد دروازه‌ای به شماری می‌رود به آن معنا که راه ورود به مصرف سایر مواد مانند سیگار و حشیش را باز می‌کند و باید والدین نسبت به رفتار فرزندان هوشیار باشند.

علائم مصرف گل بر سلامت ریه

بسیاری از متخصصان نگران تأثیرات استفاده از گل، بر روی سلامت و بهداشت فردی به خصوص سلامت ریه هستند، این متخصصان افراد مصرف کننده را در برابر خطرات جدی گل بر روی ریه‌ها هشدار می‌دهند.

نحوه استفاده از گل به صورت معمول شبیه سیگار کشیدن توتون و تنباکو است اما شکل مصرف گل فقط به همین صورت نیست بلکه به اشکال مختلف مثل آب نبات، آدامس، انواع نوشیدنی‌ها و کپسول آبی است که این‌گونه مصارف خطرات زیادی برای سلامت بدن را به دنبال خواهد داشت علاوه بر خطری که حاصل از دود ماری‌جوانا بر ریه‌ها دارد، بهداشت و سلامت عمومی همچنین سلامت کودکان به خطر خواهد افتاد.

عوارض اعتیاد به مخدر گل

مصرف ماده محرک گل علاوه بر نشانه‌های جسمی و روانی ظاهری یک سری عوارض هم به همراه دارد؛ برخی از این عوارض بر اثر مصرف کوتاه مدت بوده و برخی دیگر در طولانی مدت بروز پیدا می‌کنند، عوارض مصرف ماری‌جوانا و گل به خصوص در طولانی مدت شبیه به یکدیگر هستند.

عوارض کوتاه مدت مصرف گل نظیر گیجی و بی‌توجهی به اطراف، تند شدن ضربان قلب و افزایش اضطراب، آسیب به حافظه، پرخاشگری، افسردگی و گوشه‌نشینی، از بین بردن مهارت‌های احتیاطی در رانندگی، ناتوانی در تشخیص رؤیا و واقعیت و کاهش قدرت تصمیم‌گیری از عوارض کوتاه مدت مصرف گل است. و از عوارض بلندمدت مصرف گل می توان به از دست رفتن حافظه، اختلالات یادگیری، نوسانات اخلاقی، کاهش میل جنسی، اختلال در سلول‌های جنسی و ایجاد ناباروری و ایجاد مشکلات تنفسی و ریوی اشاره داشت.

آیا ترک گل برای جوانان امکان‌پذیر است؟

این اتفاق کاملاً به اراده جوانان بستگی دارد؛ اما باید این موضوع را در نظر داشته باشید که افراد وابسته به مصرف گل در زمان ترک معمولاً از لحاظ ذهنی و روانی دچار مشکلات عدیده‌ای می‌شوند. پیشنهاد متخصصان باتجربه در کلینیک تخصصی ترک اعتیاد این است که همراهی یک روان‌شناس با تجربه با شخص معتاد، استفاده از راهکارهای صحیح درمانی و شرکت در جلسات مشاوره فردی و گروهی می‌تواند این فرآیند را بسیار آسان‌تر کند.

ترک اعتیاد گل و روند درمانی آن

برای ترک هر ماده مخدری یک سری مراحل وجود دارد که با توجه به میزان و مدت مصرف ماده مخدر، مدت زمان و روند درمانی ترک اعتیاد تغییر می‌کند. اعتیاد به مصرف ماده مخدر گل مستقیم روی مغز فرد اثر می‌گذارد؛ در نتیجه میل به مصرف بالا بوده و ممکن است دوره ترک کامل بعد از مرحله سم‌زدایی، چند ماه و طی فرآیندهای کمکی به طول انجامد. عواملی از جمله کمک گرفتن از متخصص روان‌پزشک، قرار نگرفتن در شرایط وسوسه‌انگیز، شرکت دوره‌های درمان گروهی برای بالا رفتن انگیزه، حمایت و همراهی خانواده می‌توانند علاوه بر کوتاه کردن طول دوره ترک اعتیاد گل، یک ترک اعتیاد آسان و بدون بازگشت را تضمین کنند.

عوامل مؤثر در ترک اعتیاد گل

ترک عادات غلط جز به خواست خود فرد امکان‌پذیر نیست، اما عوامل بسیار مهمی وجود دارند که می‌توانند به شدت روی بالا بردن انگیزه و اراده بیمار تأثیرگذار باشند. در مبحث ترک اعتیاد به مواد مخدر، یکی از مهم‌ترین عواملی که می‌تواند فرد را با موفقیت به مرحله ترک اعتیاد بدون بازگشت برساند، استفاده از روش‌های روان درمانی است. در این روش‌ها فرد به باور ترک اعتیاد رسیده و از معیار صحیح زندگی سالم شناخت پیدا می‌کند. یکی از مهم‌ترین متدهای این روش خصوصاً در بحث ترک اعتیاد گل رفتار درمانی شناختی CBT است.